«Το Αιγαίο δεν έχει οθόνη, δεν απέκτησε ποτέ. Είναι από ύλη ή πνεύμα (δεν έχει σημασία) οδηγημένα στο ουσιώδες», έχει γράψει ο Οδυσσέας Ελύτης και σε κάθε Ράλλυ Αιγαίου το αρχέγονο πέλαγος επιβεβαιώνει τον υμνητή του.
«Κανένα Ράλλυ Αιγαίου δεν είναι ίδιο», λένε οι ιστιοπλόοι. Και γιατί να είναι; Εάν ήταν θα αγωνίζονταν ξανά και ξανά οι Στέλιος Μπόνας, Κωνσταντίνος Μανιουδάκης; Θα αγωνίζονταν ξανά και ξανά οι νεότεροι Δημήτρης Δεληγιάννης, Περικλής Λιβάς, Παύλος Κούρκουλος, Γιάννης Απειρανθίτης, Νίκος Καραγεωργίου, Γεώργος Συκάρης, Χρήστος Καρύδης, Βασίλης Μηλιώτης, Χριστόφορος Στράτος, Δημήτρης Αλεβιζάκης, Δημήτρης Σουβαλτζής και τόσοι άλλοι; Όλοι δεμένοι στα δίχτυα αυτού του μυστηριώδους πελάγους που κάθε χρονιά στήνει έναν διαφορετικό στίβο σα να φοβάται μη πλήξουν οι εραστές του. Σα να θέλει να τους δοκιμάσει και να μετρήσει τις δυνάμεις τους. Εξάλλου, το Αιγαίο, όπως έχει γράψει ο ποιητής του «φέρνει τον άνθρωπο στις πραγματικές του διαστάσεις» και «λέει και ξαναλέει εδώ και χιλιάδες χρόνια, με το στόμα του φλοίσβου σ΄ ένα μήκος ακτών απέραντο: αυτός είσαι!» Γι΄ αυτό το «αυτός είσαι» οι λάτρεις του αγώνα άνοιξαν και εφέτος πανιά Στο πλευρό των ιστιοπλόων με τα χιλιάδες ναυτικά μίλια στα βιογραφικά τους βρέθηκαν εφέτος πολλά νέα παιδιά, τα οποία θα γεύτηκαν την αλμύρα και τη γοητεία του Πελάγους και αναμένεται να αποτελέσου εγγύηση για τη συνέχεια της ιστορικής διοργάνωσης.Η εκκίνηση στήθηκε, και τριγύρω βρέθηκαν πολλοί φίλοι του αθλήματος για να πάρουν μία… μυρωδιά από τον θεσμό. Ανάμεσα σε αυτούς και ο Τάσος Μπουντούρης. Πολλά τα Ράλλυ στο βιογραφικό της θρυλικής μορφής της ιστιοπλοΐας, μεγάλη και η αγάπη του για τον αγώνα. Με ένα μικρό βαρκάκι πλησίασε τον παλιό του συναθλητή Δημήτρη Δεληγιάννη
και του φώναξε την άποψή του για την πλεύση.
Η εκκίνηση δόθηκε από το μέλος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής και πρόεδρο της ΕΟΕ Σπύρο Καπράλο από την πυραυλάκατο “Ξένος”, και πριν χαθεί η ηχώ, άρχισε η μονομαχία στα δύο 52άρια. “Bullet – Encode” και “Optimum 3”. Και τα μικρότερα όμως άνοιξαν μπαλόνια για να μείνουν κοντά στους πρωτοπόρους. Πρώτος προορισμός η Αστυπάλαια. Στην 170 ναυτικών μιλίων ιστιοδρομία το Αιγαίο αποφάσισε να να ‘τεστάρει’ και πάλι τους αγωνιζόμενους. Αλλαγές στη διεύθυνση και την ένταση του αέρα κράτησαν τα πληρώματα σε εγρήγορση. Είκοσι αλλαγές στο “Bullet – Encode” δεκαέξι στο “Optimum 3”. Από μπαλόνι σε φλόκο, από φλόκο σε μπαλόνι, από φλόκο σε τζιμπτοπ. Το σίγουρο είναι ότι δε χρησιμοποίησαν ανεμοψάκτη…
Το πρώτο που αντίκρισε την «πεταλούδα του Αιγαίου» ήταν το πλήρωμα των Δημήτρη Δεληγιάννη – Σίμου Καμπουρίδη. Λίγο αργότερα έφτασε και το “Όπτιμουμ”. Ο Δημήτρης Δεληγιάννης ήταν ο πρώτος που έτρεξε να πιάσει τους κάβους για να βοηθήσει να δέσει το, επί 170 μίλια, αντίπαλο σκάφος. Αυτή είναι η ιστιοπλοΐα…
Η, αποκαλούμενη και «τράπεζα των θεών», Αστυπάλαια υποδέχτηκε τους ιστιοπλόους, οι οποίοι έδωσαν ‘ζωντάνια’ στο νησί. Πρώτο στη γενική κατάταξη των αγωνιστικών το σκάφος της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων και η ιστορία του Δαβίδ εναντίον Γολιάθ άρχισε να προσπαθεί να βρει…εφαρμογή στην ιστιοπλοΐα. Τα 52άρια ενίσχυσαν τα πληρώματά τους και η παράκτια ιστιοδρομία είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ωραίο θέαμα. Τα λευκά πανιά των σκαφών έδειχναν μία εικόνα σα να έχουν μετακομίσει τα λευκά σπίτια του νησιού στη θάλασσα. Σα να έγινε ο αγώνας προέκταση του νησιού. Τα δύο 52άρια, το πανέμορφο “Aralus M/Maritime” και τα
υπόλοιπα σκάφη τους στόλου, κάθε ένα με τη δική του ιστορία, προκάλεσαν το μελτέμι το οποίο μπορεί να έκανε κάποιες μικρές ζημιές σε πανιά ιστιοφόρων αλλά χάρισε στους αγωνιζόμενους στιγμές αδρεναλίνης.
Και από την Αστυπάλαια επόμενος προορισμός η Μήλος. Άλλη μία δύσκολη κούρσα 112 ναυτικών μιλίων, χωρισμένη και αυτή σε δύο ιστιοδρομίες. Η πόρτα ήταν στη Σίκινο, το αγαπημένο νησί του Οδυσσέα Ελύτη, ως φόρος τιμής για τα 40 χρόνια από την απονομή του Νόμπελ στον ποιητή του Αιγαίου. «Πρωτ΄ αγαπούσα στο Χωριό, τώρα αγαπώ στο Κάστρο και μες στη Λότζια θα σφαχτώ που βασιλεύει τ΄ άστρο», έχει γράψει. Μόνο που στη Σίκινο δεν πήγε ποτέ, σα να φοβόταν μη γίνουν πραγματικότητα οι παραπάνω στίχοι… Το πνεύμα του όμως είναι εκεί… Στη Σίκινο υπάρχει το ξωκλήσι Παναγία η Παντοχαρά που έφτιαξε η σύντροφος του ποιητή Ιουλίτα Ηλιοπούλου, πραγματοποιώντας την επιθυμία του. Το αιγαιοπελαγίτικο μελτέμι χάρισε έντονες στιγμές στους ιστιοπλόους, οι οποίοι θα έχουν να θυμούνται ανέμους που έφτασαν τους 40 κόμβους, το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα της Σικίνου και το φωτεινό καλωσόρισμα από τον 127ετών φάρο της Μικρής Ακραδιάς. Την κανονιά και το Line Honours πήρε και στη Μήλο το “Bullet” αλλά την πρωτιά στη γενική
πήρε το σκάφος “Pega” της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων και, για πρώτη φορά, ο νικητής του αγώνα αναδείχθηκε πριν ολοκληρωθούν οι κούρσες. Σα να ήθελε το Πέλαγος να αποδώσει τιμές στους φρουρούς του. Στα Sport κυριάρχησε το “Water Gipsy” του Ιωάννη Μαραγκουδάκη.
Το Ράλλυ Αιγαίου όμως δεν είναι ούτε κούρσα μιας ανάσας, ούτε αγώνας ημιαντοχής. Είναι ένας μαραθώνιος και οι λάτρεις του θεσμού τον γεύονται μέχρι το τελευταίο μίλι. Ο τερματισμός και αυτή τη χρονιά ήταν στις Καβοκολώνες του Σουνίου. Και κάπου εκεί το… πνεύμα του Αιγαίου αποφάσισε να ξανα-ανακατέψει την… τράπουλα για να προσφέρει κι άλλες εμπειρίες στους αγωνιζόμενους. Το μελτέμι έδωσε τη σκυτάλη στη μπουνάτσα, και όσα σκάφη κατάφεραν να περάσουν το στενό ανάμεσα σε Κύθνο και Τζιά πριν πέσει η νύχτα ήταν τυχερά γιατί μετά οι άνεμοι μπήκαν στον ασκό του Αιόλου, τα ιστιοφόρα κόλλησαν, άλλα πληρώματα αναζήτησαν στεριανούς ανέμους και άλλα περίμεναν το πρώτο αεράκι του πρωινού.
Πρώτο αντίκρισε τον ναό του Ποσειδώνα το πλήρωμα του “Bullet” που αναδείχθηκε σε σφαίρα του Αιγαίου κατακτώντας το Line Honours. Και μπορεί ο Δημήτρης Δεληγιάννης να είδε τους παλαιούς μαθητές του να κερδίζουν τον αγώνα, και μπορεί ο Δαυίδ να νίκησε τους Γολιάθ αλλά αυτό που έδωσε τη δόξα στον νικητή ήταν η αξία των νικημένων. Παρόλο που σε ένα Ράλλυ Αιγαίου νικημένος δεν είναι κανείς. Όλοι οι αγωνιζόμενοι ζουν στα νερά του Πελάγους ένα είδος κάθαρσης και μετά τον αγώνα περιμένουν τον φλοίσβο να τους πει: «αυτός είσαι»…
Περιγράφοντας τον αγώνα
Το Ράλλυ Αιγαίου, ο ιστορικότερος αγώνας της χώρας μας στην ανοικτή θάλασσα, με ειδική σημασία για την Ελλάδα, πέραν της αθλητικής, διοργανώθηκε για 56η φορά από τον ΠΟΙΑΘ (Πανελλήνιος Όμιλος Ιστιοπλοΐας Ανοικτής Θαλάσσης). Αναμφισβήτητα, ο πιο απαιτητικός αγώνας στον δύσκολο θαλάσσιο στίβο του Αιγαίου Πελάγους, με μεγάλες ιστιοδρομίες που δοκιμάζει σκάφη και πληρώματα, έλαβε χώρα 19 με 29 Ιουλίου, τότε δηλαδή που οι “ετησίαι”, τα μελτέμια, είναι στην κορύφωσή τους. Με δύο νησιά – σταθμούς, την Αστυπάλαια και τη Μήλο και μία παράκτια διαδρομή, οι ιστιοδρομίες στο Αιγαίο αποτέλεσαν πρόκληση για τους ικανούς ιστιοπλόους. Οι κορυφαίοι ιστιοπλόοι της χώρας μας επιμένουν να αναζητούν τη χαρά της αθλητικής ιστιοπλοΐας και να διατηρούν τη ναυτοσύνη του λαού μας στο υψηλό επίπεδο που είχε ανέκαθεν. Αρωγοί στην επίπονη προσπάθεια του ΠΟΙΑΘ για τη συνέχιση του Ράλλυ Αιγαίου παρά την κρίση, είναι κάθε χρόνο επιχειρήσεις – χορηγοί καθώς και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Μία ημέρα πριν την εκκίνηση, στο θρυλικό θωρηκτό “Αβέρωφ” πραγματοποιήθηκε η συγκέντρωση των κυβερνητών και η τελετή υποδοχής των πληρωμάτων. Την εκδήλωση παρακολούθησε και η δύο φορές ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου. «Πρόκειται για έναν θρυλικό αγώνα. Εμείς μεγαλώσαμε ακούγοντας ιστορίες για αυτόν. Λόγω των ιστιοπλοϊκών μου υποχρεώσεων σε Ολυμπιακούς Αγώνες και άλλες διεθνείς διοργανώσεις δεν έχω καταφέρει ποτέ να πάρω μέρος. Θέλω κάποια στιγμή στο μέλλον να βρεθώ κι εγώ στο τιμόνι ενός σκάφους και να αγωνιστώ στο Αιγαίο Πέλαγος», τόνισε η Μπεκατώρου.Οι προβλέψεις για ισχυρούς ανέμους όχι μόνο δεν προβλημάτισαν τους έμπειρους ιστιοπλόους, αλλά αντίθετα τους χαροποίησαν επειδή θα ταξίδευαν γρήγορα στους προορισμούς τους,. Άλλωστε, όπως υπενθύμισε ο ίδιος ο πρόεδρος του ΠΟΙΑΘ, κ. Ιωάννης Μαραγκουδάκης, το Ράλλυ Αιγαίου δεν έχει ποτέ υποστείλει τη σημαία του μπροστά στους ανέμους. Στην 56χρονη ιστορία του Ράλλυ Αιγαίου δεν ήταν λίγες οι φορές που οι άνεμοι ξεπερνούσαν τα οκτώ μποφόρ.
Έτσι λοιπόν, το απόγευμα της Παρασκευής 19 Ιουλίου στις 6 μ.μ., πραγματοποιήθηκε η εκκίνηση του “56ου Ράλλυ Αιγαίου“. Την εκκίνηση έδωσε το μέλος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής και πρόεδρος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής Σπύρος Καπράλος από τη γέφυρα της πυραυλακάτου “Ξένος”, η οποία συνόδευε τα σκάφη σε όλη τη διάρκεια του αγώνα.
«Είμαι πολύ χαρούμενος που βρέθηκα και πάλι στην εκκίνηση του Ράλλυ Αιγαίου. Ελπίζω ότι, ύστερα από δύο χρόνια, θα βρεθώ σε ένα σκάφος και θα πάρω και εγώ μέρος στον αγώνα. Καλή επιτυχία στη διοργάνωση», δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΟΕ Σπύρος Καπράλος. Πρώτος προορισμός ήταν η Αστυπάλαια, μία ιστιοδρομία μήκους 170 ναυτικών μιλίων. Μετά την άπνοια που επικράτησε στο περσινό “Ράλλυ Αιγαίου”, τα μελτέμια, χαρακτηριστικό γνώρισμα της διοργάνωσης, έκαναν και πάλι την εμφάνισή τους στον ιστορικό θεσμό και, μάλιστα, από το πρώτο λεπτό της εκκίνησης. Τα 19 ιστιοφόρα ξεκίνησαν όρτσα για την πρώτη σημαδούρα και από την πρώτη στιγμή οι ιστιοπλόοι έδωσαν ένα μικρό δείγμα για το τι θα επακολουθήσει. Τα δύο μεγάλα σκάφη, το Bullet – Encode και το Optimum 3, άρχισαν να μονομαχούν από το πρώτο δευτερόλεπτο του αγώνα έως ότου χάθηκαν στον ορίζοντα. Τα μικρότερα σκάφη, παρά τη μη ευνοϊκή γωνία του ανέμου, μετά τη σημαδούρα Νο2 άνοιξαν τα μπαλόνια τους προσπαθώντας να
μείνουν όσο το δυνατόν πιο κοντά στους πρωτοπόρους. Η νυχτερινή πλεύση που ακολούθησε στο Αιγαίο και μέχρι τη βαθμολογική ‘πόρτα’ της Σίφνου, ήταν ιδιαίτερα απαιτητική για όλα τα πληρώματα. Οι εναλλαγές του ανέμου καθώς και η ναυσιπλοΐα μέσα στη
νύχτα, από επικίνδυνα περάσματα, δοκίμασαν τους ικανούς ιστιοπλόους. Παρ’ όλα αυτά η ιστιοδρομία ήταν πολύ γρήγορη και όλα τα σκάφη τερμάτισαν το απόγευμα του Σαββάτου. Τα πρώτα σκάφη πέρασαν από τη βαθμολογική πόρτα ύστερα από, περίπου, 9,5 ώρες. Και στις δύο κατηγορίες (performance και sport) στην ιστιοδρομία από το Φάληρο μέχρι τη βαθμολογική πόρτα της Σίφνου ξεχώρισαν σκάφη που έχουν είτε άμεση, είτε άμεση σχέση με το Πολεμικό Ναυτικό.
Στην κατηγορία “Performance” πρώτο ήταν το σκάφος “Pega” της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων με κυβερνήτες τον αντιπλοίαρχο Δημήτρη Σουβαλτζή ΠΝ και τον Θοδωρή Τσουλφά. «Αισθανόμαστε όλοι πολύ χαρούμενοι και δικαιωμένοι για την
προσπάθειά μας. Γνωρίζουμε ότι απλώς κάναμε το πρώτο βήμα και συνεχίζουμε για το επόμενο», δήλωσε ο κ. Σουβαλτζής.
Στα Sport πρώτο ήρθε το “Κορμοράνος 2” από τα Χανιά με τον ναύαρχο ε/α Κωνσταντίνο Μανιουδάκη ΠΝ στο τιμόνι του. Ένας αγώνας με τις καιρικές συνθήκες να δίνουν ίσες ευκαιρίες σε όλα τα πληρώματα – αυτό είναι το Ράλλυ Αιγαίου.
Στη συνέχεια τα σκάφη κατευθύνθηκαν προς την Αστυπάλαια και νικητής της ιστιοδρομίας Φάληρο – Αστυπάλαια στην κατηγορία Performance ήταν πάλι το σκάφος “Pega” ενώ στην κατηγορία Sport, το σκάφος “WATER GIPSY” με κυβερνήτη τον Ιωάννη Μαραγκουδάκη και Τζανέτο Κυριακίδη και όλα τα ιστιοπλοϊκά σκάφη ολοκλήρωσαν την ιστιοδρομία το Σάββατο. Το βράδυ της Κυριακής ο δήμος της Αστυπάλαιας διοργάνωσε μία υπέροχη συναυλία στο λιμάνι, μπροστά στα σκάφη του 56ου Ράλλυ Αιγαίου, με τον Γιάννη Κότσιρα. Την επόμενη ημέρα, με τη βοήθεια της Helmepa, τα πληρώματα πήγαν να καθαρίσουν την παραλία Βρυσί. Με σύνθημα “Να σώσουμε τις θάλασσές μας” και οπλισμένοι με τα κατάλληλα υλικά, σχεδόν άπαντες οι ιστιοπλόοι καθάριζαν επί ώρες την ακτή. Στο τέλος, οι σωροί των σκουπιδιών που συγκεντρώθηκαν ήταν τόσοι, που χρειάστηκε ειδική επιχείρηση του Δήμου Αστυπάλαιας για να μεταφερθούν!
Την Τρίτη 23 Ιουλίου έγινε η παράκτια ιστιοδρομία. Στη θαλάσσια περιοχή της πανέμορφης Αστυπάλαιας στήθηκε ο αγωνιστικός στίβος που περιελάμβανε πολλά σημεία στροφής, αλλαγές πλεύσεις, παραλλάξεις και επικίνδυνα σημεία. Οι ισχυροί άνεμοι ανέβασαν το επίπεδο της αδρεναλίνης των πληρωμάτων, που στο τέλος δήλωσαν ενθουσιασμένοι. Η ‘μάχη’ άρχισε από την εκκίνηση, στην οποία, όπως ήταν αναμενόμενο, ξεχώρισαν τα μεγάλα σκάφη. Η ένταση της αναμέτρησης ανάμεσα στα δύο 52άρια ήταν τόσο μεγάλη που στο “Optimum 3”, αμέσως μετά το πρώτο σημείο στροφής, σκίστηκε το μπαλόνι αλλά το πλήρωμα έδειξε την εμπειρία του αντικαθιστώντας το αμέσως, ώστε να μη χάσει έδαφος από το προπορευόμενο “Bullet – Encode”. Λίγο αργότερα το ίδιο σκάφος υπέστη ζημιά και στη μαΐστρα, αλλά και πάλι δεν εγκατέλειψε: Τερμάτισε μόνο με το πλωριό πανί και με το ηθικό ακμαιότατο. Τα υπόλοιπα σκάφη ακολούθησαν τα προπορευόμενα, κάνοντας τις ανάλογες κινήσεις, για να κρατηθούν στο παιχνίδι της διεκδίκησης της διάκρισης. Αλλά και τα αποτελέσματα του αγώνα αύξησαν το ενδιαφέρον για τη διεκδίκηση του τροπαίου του νικητή της κατηγορίας των αγωνιστικών (performance), το οποίο θα κριθεί μετά την ολοκλήρωση όλων των ιστιοδρομιών.
Την πρωτιά στα Performance σε αυτή την ιστιοδρομία πήρε το “Bullet– Encode”, κάτι που το έφερε μέσα στην τριάδα της γενικής κατάταξης.«Φυσικά και είμαι χαρούμενος για τη νίκη σε αυτή την απαιτητική ιστιοδρομία. Είχε δυνατό άνεμο και πολλές εναλλαγές στις πλεύσεις. Συνεχίζω να πιστεύω ότι η πολύ κακή θέση στην πρώτη ιστιοδρομία μάς έχει πρακτικά αποκλείσει από την πρώτη θέση του αγώνα, αλλά αυτό είναι το Ράλλυ Αιγαίου, και γι΄ αυτό μας αρέσει. Έχει πολλούς απρόβλεπτους παράγοντες και όταν ετοιμάζονται οι αθλητές στη γραμμή εκκίνησης είναι ουτοπία το να μιλάει κανείς για φαβορί και για πιθανό νικητή. Βασική αρχή της ομάδας μας είναι ότι εάν υπάρχει έστω και μία πιθανότητα νίκης εμείς θα εξαντλήσουμε την προσπάθεια και ελπίζουμε στο καλύτερο», δήλωσε ο ολυμπιονίκης Δημήτρης Δεληγιάννης, κυβερνήτης του σκάφους.
Στην κατηγορία Sport νικητής ήταν το σκάφος “Water Gipsy” με κυβερνήτες τον πρόεδρο του ΠΟΙΑΘ Ιωάννη Μαραγκουδάκη και τον Τζανέτο Κυριακίδη. Η έλευση του Ράλλυ Αιγαίου στην Αστυπάλαια είχε και ως στόχο στηρίξει και τον νεοσύστατο ναυτικό όμιλο του νησιού, καθώς πολλά παιδιά παρακολούθησαν τον αγώνα ενώ ο Πανελλήνιος Όμιλος Ιστιοπλοϊκής Θαλάσσης, όπως είναι η πάγια τακτική του, θα βοηθήσει την προσπάθεια των ανθρώπων του Ομίλου.
Την επόμενη ημέρα ξεκίνησε η ιστιοδρομία προς τη Μήλο, μήκους 122 ναυτικών μιλίων, με ενδιάμεση βαθμολογική ‘πόρτα’ στη Σίκινο.
Η εκκίνηση ήταν για μία ακόμα φορά εντυπωσιακή, με τα αγωνιστικά σκάφη να βρίσκονται συγχρονισμένα πάνω στη γραμμή της εκκίνησης στην εκπνοή της αντίστροφης μέτρησης. Τα μεγάλα σκάφη γρήγορα πήραν προβάδισμα, με τα τεραστίων διαστάσεων μπαλόνια τους να γεμίζουν το γαλάζιο φόντο του Αιγαίου. Το “Optimum3” δεν πρόλαβε να αποκαταστήσει τη ζημιά στη μαΐστρα και αγωνίστηκε με τη μικρή μαΐστρα θυέλλης. Μετά το νότιο άκρο της Αστυπάλαιας και με την ένταση του ανέμου να είναι αμείωτη άνω των 20 κόμβων, τα σκάφη ταξίδεψαν σε πιο κλειστή πλεύση. Η ένταση του ανέμου συνέχισε να ανεβαίνει, φτάνοντας τους 30 κόμβους και επειδή δεν είχε προλάβει να σχηματιστεί κυματισμός, οι ταχύτητες που πετύχαιναν ήταν πολύ υψηλές. Κάτω από την Ίο η ένταση του ανέμου ξεπέρασε τους 40 κόμβους (πάνω από 8 μποφόρ). Τα πρώτα σκάφη έφτασαν στη Σίκινοτο μεσημέρι και περνώντας την πόρτα, ταξίδεψαν πάλι για λίγο πρύμα. Η ιστιοδρομία είχε πολλά σημεία στροφής, περιορισμούς και καβατζαρίσματα, γεγονός που την έκανε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Έτσι, μετά το νότιο άκρο της Σικίνου τα σκάφη παράλλαξαν τη βραχονησίδα Καρδιώτισα και άρχισαν να ανεβαίνουν παράλληλα με τη Φολέγανδρο. Η ένταση του ανέμου σταδιακά εξασθενούσε και όταν πλέον ο στόλος έφτασε την Πολύαιγο χρειαζόταν μεγάλη συγκέντρωση και προσοχή. Βόρεια της Κιμώλου και κατεβαίνοντας προς τις βραχονησίδες Ακράδια της Μήλου, η πλεύση ήταν πιο βολική και έτσι τα πρώτα σκάφη μπήκαν στο λιμάνι του Αδάμαντα το βράδυ. Η διαδρομή από την Αστυπάλαια μέχρι τη Μήλο καθόρισε τους νικητές του “56ου Ράλλυ Αιγαίου”, μία ιστιοδρομία πριν από την ολοκλήρωση του αγώνα. Το σκάφος “Pega – ΣΝΔ”, στα Performance και το “Water Gipsy” στα Sport είναι οι νικητές του μεγάλου ιστιοπλοϊκού μαραθωνίου, μία ‘στροφή’ πριν από το τέλος του.
Την επόμενη ημέρα του κατάπλου, τα πληρώματα, με την υποστήριξη της Helmepa, πραγματοποίησαν συμβολικό καθαρισμό στην παραλία του Αδάμαντα κοντά στο ναυτικό Όμιλο Μήλου στέλνοντας για άλλη μια φορά το μήνυμα “Να σώσουμε τις θάλασσές μας“. Σημαντική ήταν για μία ακόμα φορά η συνεργασία με τον Ναυτικό Όμιλο Μήλου, που φιλοξένησε το μεσημεριανό beach πάρτι, τον αγώνα SUP μεταξύ των πληρωμάτων καθώς και την τελετή απονομής της τελευταίας ιστιοδρομίας.
Ωστόσο, το σημαντικότερο όλων, ήταν η επίσκεψη των 40 περίπου παιδιών στον προβλήτα των αγωνιστικών σκαφών, όπου είχαν την ευκαιρία να μπουν μέσα στα σκάφη και να συνομιλήσουν με τα πληρώματα.
Η τελευταία ιστιοδρομία του “56ου Ράλλυ Αιγαίου”, ξεκίνησε με τον θεαματικότερο τρόπο. Η γραμμή εκκίνησης στήθηκε βαθιά στον κόλπο του Αδάμαντα, ώστε τα σκάφη να προελάσουν μπροστά από τις ακτές με τα πανιά τους γεμάτα. Η ίδια η εκκίνηση ήταν υποδειγματική, αφού όλα τα σκάφη κατάφεραν να βρίσκονται επί της γραμμής, ολοταχώς, στην εκπνοή του χρονόμετρου. Με εντυπωσιακές κινήσεις και αρκετά τακ για λόγους τακτικής, ο στόλος άφησε τη Μήλο πίσω του και ξεκίνησε να ανεβαίνει όρτσα στο βοριά. Η ένταση του ανέμου ήταν μέτρια και η μεγάλη και απαιτητική ιστιοδρομία φάνταζε δύσκολη. Με τις φάτσες και τα σιγόντα από τα νησιά, κυρίως από τη Σέριφο και την Κύθνο που έπρεπε να αφεθεί αριστερά, τα σκάφη εκμεταλλεύτηκαν τις ιδιοτροπίες του καιρού και ανέβηκαν γρήγορα. Ωστόσο, μεταξύ ακρωτηρίου Κέφαλου και Ταμέλου τον στόλο περίμενε μπουνάτσα που όσο πέρναγε η ώρα εκτεινόταν σε μεγαλύτερη περιοχή. Όμως οι ικανοί ιστιοπλόοι έδειξαν την αξία και τις γνώσεις τους και σε αυτές τις καιρικές συνθήκες, με το “Βullet – Encode” να περνάει πρώτο τη γραμμή τερματισμού, στο Σούνιο, κάτω από το Ναό του Ποσειδώνα, λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Σχεδόν μία ώρα αργότερα τερμάτισε και το ‘πληγωμένο’ “Optimum 3”. Το πλήρωμα του σκάφους της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων “Pega” (κυβερνήτες Δημήτρης Σουβαλτζής – Θοδωρής Τσουλφάς), το οποίο είχε εξασφαλίσει την πρώτη θέση της γενικής κατάταξης στα “Performance” από την 5η κούρσα, τερμάτισε στην 3η θέση. «Αυτή τη χρονιά ήταν μία ωραία στημένη διοργάνωση. Υπήρχε χρόνος παραμονής στα νησιά. Αγωνιστικά μας έκανε ωραίους καιρούς και έγιναν πολύ
ωραίοι αγώνες. Οι βαθμολογικές πόρτες βοήθησαν για να βγει ένα πρωτάθλημα με έξι κούρσες. Είμαστε ευχαριστημένοι γιατί κερδίσαμε κάτι που δεν ήταν εύκολο. Τα τελευταία χρόνια ανεβαίνει ο συναγωνισμός, ενώ εφέτος πήραν μέρος και πολλά νέα παιδιά», τόνισε ο έμπειρος και διακεκριμένος ιστιοπλόος Θοδωρής Τσουλφάς.
Με την τελετή απονομής των επάθλων τη Δευτέρα 29 Ιουλίου στη Ναυτική Διοίκηση Αιγαίου έπεσε η ‘αυλαία’ στο “56ο
Ράλλυ Αιγαίου”. Εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας και του Πολεμικού Ναυτικού, ιστιοπλόοι και φίλοι της ιστιοπλοΐας είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις για την ιστορική διοργάνωση αλλά και να συζητήσουν για τη νέα μεγάλη διοργάνωση που σχεδιάζει για την επόμενη χρονιά ο Πανελλήνιος Όμιλος Ιστιοπλοΐας Ανοικτής Θαλάσσης, τον διεθνή αγώνα “Aegean 600“, μία ιστιοπλοϊκή κούρσα 600 ναυτικών μιλίων σχεδιασμένη από ιστιοπλόους για ιστιοπλόους. Την τελετή απονομής τίμησε με την παρουσία του και ο υφυπουργός
Πολιτισμού και Αθλητισμού Λευτέρης Αυγενάκης. «Μία ωραία γιορτή της ιστιοπλοΐας τελείωσε αλλά μία νέα αρχίζει. Τώρα πάμε για
την προετοιμασία μιας μεγάλης διεθνούς διοργάνωσης αυτής των 600 ναυτικών μιλίων. Πρέπει με κάθε τρόπο να απολαύσουμε τις θάλασσες μας, που είναι από τις καλύτερες στον κόσμο, να στείλουμε μηνύματα περιβαλλοντικού σεβασμού αλλά και το μήνυμα ότι η άθληση είναι για όλους, πέρα από κάθε ηλικία, και αυτό ο ΠΟΙΑΘ το κάνει με τον καλύτερο τρόπο. Γι΄ αυτό τον λόγο και η συνεργασία μας θα είναι στενή», υπογράμμισε ο κ. Αυγενάκης. Στην τελετή παρευρέθησαν, μεταξύ άλλων, οι βουλευτές Διονύσης Χατζηδάκης, Νικόλαος Μανωλάκος, Κατερίνα Μονογιού, ο Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού Γιώργος Μαυρωτάς κ.α .
Το “56ο Ράλλυ Αιγαίου” πέρασε στην ιστορία και άφησε στους αγωνιζόμενους, αλλά και σε όσους το παρακολούθησαν, αναμνήσεις από
ωραίες ανταγωνιστικές ιστιοδρομίες.
Από τη ματιά των κυβερνητών
Δημήτρης Σουβαλτζής / Αντιπλοίαρχος Π.Ν. & κυβερνήτης Pega – Σχολή Ναυτικών Δοκίμων
Η συμμετοχή στο Ράλλυ Αιγαίου από μόνη της αποτελεί μία τεράστια πρόκληση. Ο κορυφαίος ίσως ιστιοπλοϊκός (εντός συνόρων)
αγώνας ανοιχτής θάλασσας στον οποίον δοκιμάζονται οι αντοχές ανθρώπων, σκαφών, υλικών και η ναυτοσύνη των πληρωμάτων.
Από έναν τέτοιο αγώνα δεν θα μπορούσε να λείψει η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων. Έτσι και στη φετινή διοργάνωση με τη
βοήθεια του κυρίου Ιωάννη Μαραγκουδάκη βρέθηκε το σκάφος PEGA ιδιοκτησίας του Δημήτρη Αλεβιζάκη και συστάθηκε
το πλήρωμα που αποτελείτο από τέσσερις Σημαιοφόρους της τάξης του 2019 και καταξιωμένους ιστιοπλόους που υπηρετούν
στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων.
Η οργάνωση ήταν εξαιρετική από την υποδοχή των πληρωμάτων στο θωρηκτό Αβέρωφ έως και την απονομή επάθλων στη Ναυτική Διοίκηση Αιγαίου. Η επιλογή δύο νησιών σταθμών αντί τριών ήταν πολύ σημαντική, καθώς βοήθησε στο να υπάρχει περισσότερος
χρόνος ξεκούρασης τυχόν επισκευών στα σκάφη αλλά και χρόνος για αναψυχή και για συμμετοχή σε εκδηλώσεις και δράσεις.
Πολύ σημαντική ήταν και η επιλογή να υπάρξουν ‘πόρτες’ στις δύο μεγάλες ιστιοδρομίες από το Φάληρο στην Αστυπάλαια και από την
Αστυπάλαια προς τη Μήλο καθώς αφενός έγιναν περισσότερες ιστιοδρομίες αφετέρου σε σκέλη πάνω από 100 ν.μ. θεωρώ πως
υποτυπώνεται καλύτερα και πιο αντικειμενικά η απόδοση των σκαφών. Ξεκινώντας τον αγώνα την Παρασκευή, γνωρίζαμε ότι δεν υπάρχει περιθώριο για χαλαρότητα και με δεδομένη την καταπόνηση του προσωπικού και του υλικού αποφασίσαμε να πιέσουμε
μεν αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό που να παίρνουμε πολύ μεγάλα ρίσκα ώστε να αποφεύγουμε ζημιές που θα στοίχιζαν στη συνέχεια.
Τα πρώτα καλά νέα έφτασαν όταν στην πρώτη ιστιοδρομία, περάσαμε την πόρτα της Σίφνου και μάθαμε ότι ήμασταν πρώτοι όταν βγήκαν τα αποτελέσματα! Αυτό μας χαροποίησε ιδιαίτερα και μας έκανε να πιστεύουμε ότι κάτι πολύ καλό γίνεται εδώ!
Στη συνέχεια πλησιάζοντας στον τερματισμό στην Αστυπάλαια και μετά από περίπου 26 ώρες εν πλω μας έφυγε ο επίτονος ενώ
φυσούσαν άνεμοι έντασης 27 με 30 κόμβους γεγονός που έκανε πολύ δύσκολη την αποκατάσταση του μέχρι να κάνουμε το τελευταίο τακ και να τερματίσουμε. Λίγη ώρα μετά τον τερματισμό μάθαμε ότι κάναμε το double παίρνοντας άλλη μία πρωτιά και βάλαμε τα
θεμέλια για τη νίκη που ήρθε στη συνέχεια. Απολαύσαμε την παραμονή μας στο πανέμορφο νησί της Αστυπάλαιας, κάναμε τις απαραίτητες μικροεπισκευές στο σκάφος και την Τρίτη το πρωί ξεκινήσαμε για την παράκτια ιστιοδρομία: Μια πολύ ωραία, καλοσχεδιασμένη διαδρομή ανάμεσα σε νησάκια, σημαδούρες και αβαθή, με άνεμο άνω των 20 κόμβων και πολλές μεταβολές σε ένταση και διεύθυνση. Το αποτέλεσμα της παράκτιας ιστιοδρομίας μας βρήκε δεύτερους και πρώτους με σημαντική διαφορά στο overall. Περιθώρια για πανηγυρισμούς δεν υπήρχαν, την επόμενη μέρα ήταν ο αγώνας για Μήλο με πόρτα στη Σίκινο. Ήμασταν μπροστά, έπρεπε να συνεχίσουμε έτσι αλλά όχι παίρνοντας μεγάλα ρίσκα. Μεγάλη ιστιοδρομία (120 ν.μ.) με
πόρτα στη Σίκινο. Μελτέμια σταθερά, γρήγορη κούρσα και πάλι double στις πρωτιές!
Τερματίζοντας στη Μήλο είχαμε γράψει ιστορία: ήμασταν για πρώτη φορά οι νικητές του Ράλλυ Αιγαίου μία ιστιοδρομία πριν αυτό ολοκληρωθεί αλλά ακόμα πιο σημαντικό ήταν ότι μετά από τρεις προσπάθειες, η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων ήταν ο νικητής του Ράλλυ Αιγαίου για πρώτη φορά στην αγωνιστική κατηγορία (performance)! Ένα προσωπικό στοίχημα είχε μόλις επιτευχθεί και ήμουνα ιδιαίτερα ευτυχισμένος και συγκινημένος για αυτό: Ένα στοίχημα που μπήκε το 2013 με τη συμμετοχή της ΣΝΔ στο Ράλλυ Αιγαίου, την επικράτησή της στην κατηγορία sport που συμμετείχε μέχρι και το 2016, τη συμμετοχή της στην αγωνιστική κατηγορία από το 2017 και τώρα με την επικράτησή της σε αυτήν! Απολαύσαμε την παραμονή μας στη Μήλο και ξεκινήσαμε την τελευταία ιστιοδρομία με για το Σούνιο με την ίδια προσήλωση που είχαμε και στις προηγούμενες. Κάποια στιγμή λίγο μετά τα μεσάνυχτα ο αέρας κοντά στην Κέα έκοψε, τα μεγάλα σκάφη που προηγούντο τερματίσανε και εμείς τα ξημερώματα ολοκληρώσαμε την ιστιοδρομία τρίτοι.
Η αυλαία έπεσε τη Δευτέρα παραλαμβάνοντας τα βαρύτιμα έπαθλα στην απονομή που έλαβε χώρα στη Ναυτική Διοίκηση Αιγαίου.
Κλείνοντας θα ήθελα να αναφέρω το πλήρωμα του PEGA της ΣΧΟΛΗΣ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ που πέτυχε αυτή την ιστορική επιτυχία:
• Αντιπλοίαρχος (Ε) Δημήτριος Σουβαλτζής ΠΝ Κυβερνήτης
• Καθηγητής Ι.Α.Θ. Θοδωρής Τσουλφάς – Κυβερνήτης
• Υπολοχαγός (ΠΖ) Κων/νος ΤσιγκαράςΚωνσταντινίδης
• Υπολοχαγός (ΠΒ) Ιωάννης Γκράσης
• Σημαιοφόρος Γεώργιος Δαμουλάκης ΠΝ
• Σημαιοφόρος Στέργιος-Όμηρος Μόκκας ΠΝ
• Σημαιοφόρος Βασίλειος Τσανουσίδης ΠΝ
• Σημαιοφόρος (Μ) Βενετία Γιαννακοπούλου ΠΝ
• Δημήτριος Αλεβιζάκης – Ιδιοκτήτης Σκάφους PEGA
Δημήτρης Δεληγιάννης / Κυβερνήτης Bullet Encode
Λίγες μέρες πριν από την εκκίνηση του φετινού Ράλλυ Αιγαίου, πνιγμένος στη δουλειά και αγχωμένος για να κλείσω όλες τις εκκρεμότητες, έπιασα τον εαυτό μου να αναρωτιέται γιατί, ύστερα από τόσες συμμετοχές, κάθε χρόνο αποφασίζω να ξανατρέξω. Δεν δυσκολεύτηκα πολύ, η απάντηση ήρθε άμεσα και ο λόγος είναι πολύ απλός: κάθε Ράλλυ όπου έχω συμμετάσχει είναι διαφορετικό! Η διαφορετικότητα δεν οφείλεται μόνο στην αλλαγή του προορισμού και των διαδρομών, αλλά κυρίως του Αιόλου, ο οποίος πάντα μας επιφυλάσσει εκπλήξεις. Η φετινή χρονιά είχε απ’ όλα. Δυστυχώς για την ομάδα μας, στη διαδρομή όπου πιστεύαμε ότι θα πρωταγωνιστήσουμε ήρθαμε τελευταίοι, και έτσι οι ελπίδες για νίκη εξανεμίστηκαν. Συνεχίσαμε αρκετά καλά κερδίζοντας δύο σκέλη του αγώνα, αλλά δυστυχώς δεν ήταν αρκετά για να κατακτήσουμε την 1η θέση. Περιοριστήκαμε στη δεύτερη θέση, και μάλιστα με αρκετή διαφορά από τους νικητές, οι οποίοι έδειξαν από την πρώτη στιγμή ότι το παιχνίδι τους ανήκει. Η αυλαία και του φετινού αγώνα έκλεισε με την απονομή στον υπέροχο χώρο της Ναυτικής Διοίκησης Αιγαίου. Ήμουν πολύ στενοχωρημένος, κι όταν ανακοινώθηκε ο νικητής ένιωσα ένα σφίξιμο στο στομάχι και τη γνωστή σε όλους μας υγρασία στα μάτια (ντρέπομαι να πω ότι βούρκωσα…)
Και ξαφνικά, ακόμα και στον απόηχό του, το Ράλλυ μου θύμισε ότι είναι πάντα κάτι διαφορετικό. Συνειδητοποίησα, την ώρα που άκουσα να αναφέρουν τους νικητές, ότι μόλις ανακοινώθηκε πως με πέρασαν οι μαθητές μου στη ΣΝΔ, οι συνάδελφοί μου και ο υπεύθυνος στο τμήμα αθλητισμού, αντιπλοίαρχος Δημήτρης Σουβαλτζής. Ήταν η πρώτη απονομή που δεν καμάρωνα ως αθλητής, αλλά ως δάσκαλος, ως συνάδελφος και ως φίλος. Με είχαν κερδίσει αυτοί που μοιράστηκα μαζί τους τα μυστικά μου, αυτοί που βοήθησα να επιλέξουν το κατάλληλο σκάφος λίγες ημέρες πριν από τον αγώνα. Ελπίζω του χρόνου η ομάδα μου και εγώ να είμαστε υγιείς να τρέξουμε στο Ράλλυ Αιγαίου και να επιστρέψουμε στις νίκες!!!
Σπύρος Παπαντωνίου / Κυβερνήτης Αιολία
Η απόφαση να αναβιώσω τις ωραίες αναμνήσεις από τα παλιά Ράλλυ είχε ληφθεί. Αλλά χρειαζόμασταν και πλήρωμα. Μέχρι και 10 ημέρες πριν από την εκκίνηση έλειπαν οι μισοί. Τελικά, βρέθηκαν νέα παιδιά που ξεπέρασαν κάθε προσδοκία. Τρεις άνδρες και τέσσερις νέες κοπέλες. Έτσι, ήμασταν το σκάφος με τη γυναικεία πλειοψηφία. Η Ευφροσύνη ένα εξαιρετικό τιμόνι στη μαΐστρα, η Χαρούλα το ρομπότ της πλώρης, η Έμιλυ στα πιτ, και η 16χρονη Άλκηστη να χειρίζεται άψογα μαντάρια και σκότες. Ο δεύτερος Σπύρος τρίμερ και σκίπερ, και, τέλος ο Μιχάλης για τις βαριές δουλειές. Η εκκίνηση με φλόκους και λίγο αργότερα μπαλόνι. Νυχτώσαμε στη Σέριφο, με λίγο αέρα, και προς μεγάλη έκπληξη βρεθήκαμε boat to boat με τα μεγαλύτερα σαραντάρια. Τα περάσαμε προς στιγμήν, αλλά μια λανθασμένη εκτίμηση ότι κόλλησαν μας ώθησε σε μια λανθασμένη πόντσα, και στο Βαθύ βρεθήκαμε λίγο πίσω τους, και πάλι. Ξημερωθήκαμε πριν την Αμοργό. Εκεί… σκοντάψαμε σε άπνοια και μαζευτήκαμε πάλι όλοι μαζί. Από την Αμοργό φρεσκάρισε το αεράκι που μας πήγε στην Αστυπάλαια, φτάνοντας τους 30 κόμβους στον τερματισμό.
Αυτόν που κυνηγάγαμε συνέχεια αλλά ήταν άπιαστος, ήταν το “Pega”. Τους βγάζω το… καπέλο. Άξιοι σε όλα. Άψογες μανούβρες, τέλεια τακτική. Το καλό είναι ότι μας έμαθαν αρκετά. Εάν χάνεις παίρνεις εμπειρίες, όταν κερδίζεις κύπελλα. Από τις εμπειρίες όμως μαθαίνεις και βελτιώνεσαι. Οπότε του χρόνου θα επανέλθουμε δριμύτεροι! Τη δεύτερη θέση τη χάσαμε στην ιστιοδρομία Αστυπάλαια – Μήλο, παρόλο που η μπαλονάδα μετά τη Σίκινο έφτασε τους 16.8 κόμβους. Όμως τη σκοτεινή νύχτα μια φάτσα μας έριχνε στην Κίμωλο. Για λόγους ασφαλείας καναμε τακ που μας σταμάτησε για 20 λεπτά. Μετά την Κίμωλο αργήσαμε να κάνουμε μπαλόνι, κάτι που το Pega έκανε αμέσως. Φίλοι μας έβλεπαν στο τράκερ να πηγαίνουμε προς Ακράδια με 10-11 κόμβους και να περνάμε το “Κόκομπιλ”
σα σταματημένο. Το Pega όμως είχε πετάξει…
Εάν από τα μυστικά μας όπλα όμως είναι η καλή κουζίνα. Δίνω πολλή σημασία στο καλό φαγητό. Τα παραπανίσια κιλά από
τα κουζινικά αμείβονται με μεγαλύτερο κίνητρο από το πλήρωμα. Ένα ζεστό τσάι το πρωί, μια ζεστή σούπα μανιταριών το βράδυ,
ένα καλό ριζότο με πορτσίνι, Roeschti με αυγό, σερβιρισμένα σε κανονικά σερβίτσια αναζωογονούν το πλήρωμα, και το σκάφος πετάει. Η άλλη παραξενιά μου είναι ότι δεν μπαίνουν στο σκάφος πλαστικές μπουκάλες νερού μιας χρήσης. Το νερό της βρύσης είναι σε μπιτόνια από τα οποία γεμίζουμε (πλαστικές) μπουκάλες πολλές φορές. Έτσι ευαισθητοποιούμε το πλήρωμα
να αποφεύγει τα πλαστικά μιας χρήσης. Νομίζω ότι ήμασταν το καθαρά ερασιτεχνικό πλήρωμα με την καλύτερη θέση στα αποτελέσματα. Το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται μόνο στις ικανότητες του πληρώματος που έκανε το σκάφος να πετάει, και τους ευχαριστώ πολύ!
Τζανέτος Κανελλόπουλος / Πλήρωμα Water Gipsy
Οι 44 ώρες που μας πήρε να ολοκληρώσουμε πέρυσι τα 160 μίλια του πρώτου μπράτσου του Ράλλυ Αιγαίου, μας
στοίχειωνε εν όψει των 170 του φετινού. Μπαίναμε από ιστοσελίδα σε ιστοσελίδα των guru της μετεωρολογίας, για να βγάλουμε συμπέρασμα. Οι προγνώσεις απογοητευτικές: Έδιναν μπουνάτσες μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Το σταδιακά αυξανόμενο βοριαδάκι θα αναλάμβανε αργότερα να μας φέρει μέχρι την «πεταλούδα του Αιγαίου». Ευτυχώς πέσαν έξω… και τερματίσαμε σε λίγο
παραπάνω από 25 ώρες! Το πότε πέρασαν, κανείς δεν το κατάλαβε. Μα… κανείς δεν κατάλαβε για πότε πέρασε ολόκληρο το Ράλλυ Αιγαίου! Για πότε μας ταρακούνησε ο σεισμός της Πάρνηθας, πότε φτάσαμε Μικρολίμανο με τον ‘ψηλό’ συνοδηγό και την ψυχή στο στόμα, πότε λύσαμε και πήραμε εκκίνηση από Φάληρο, πότε περάσαμε την πόρτα της Σίφνου, πότε τερματίσαμε, πότε βγήκαμε στο
νησί, για φαΐ, για ποτό, για τη συναυλία του Κότσιρα, πότε βγήκαμε για το inshore που κόντεψε να σακατέψει το χέρι του ο Ντέιβιντ,
πότε βρεθήκαμε στο βάθρο των απονομών με κύπελα στα χέρια, και ξανά πάλι στο νερό να κοπανιόμαστε μέχρι την όμορφη Σίκινο, και
σε ορτσάδες μέχρι τη Μήλο, για πότε μπήκαμε στον Αδάμαντα και κάναμε εκείνον τον ονειρικό τερματισμό κατάπρυμα, για πότε ήρθε το επίπονο ανέβασμα του τελευταίου σκέλους και είδαμε τις Καβοκολόνες… Σαν όνειρο πέρασε και φέτος.Σαν γλυκό όνειρο απογευματινού ύπνου γεμάτο εικόνες: τα δελφίνια να μας συντροφεύουν στην μπαλονάδα του Τζίμυ προς την Αστροπαλιά, τις μελιτζάνες εν πλω και τις απίστευτες μπάμιες του Παιδίς στο ντόκο (κι ας μας έπηζε – χαλάλι!) την κυρία Αγγλικού, τον Στάμο που κοιτούσε τα πάντα γύρω του με ενθουσιασμό, το Καραβοκούταβο (aka Χρηστάκης) να έχει ωριμάσει πια σαν ναύτης,
τις φάρσες, τη ‘βροχή’ από κύπελα, τη χαρά του καπετάνιου μας, την έξαψη των εκκινήσεων, τα όμορφα ηλιοβασιλέματα, τις ανατολές,
και βέβαια τα νερά. Τα καταγάλανα νερά και τα νησιά, αυτής της μοναδικής θάλασσας που λέγεται… Αιγαίο. Και του χρόνου!
Στέλιος Μπόνας / Κυβερνήτης Alter – Ego – ABS
Ο απολογισμός είναι ομαδικός.
Σε συζήτηση που είχα με τους βετεράνους του πληρώματος αλλά, και με νέα μέλη, καταλήγουμε στα παρακάτω:
Προσθέτω και την προσωπική μου άποψη.
Το πιο ΘΕΤΙΚΟ του Ράλλυ Αιγαίου είναι ο ελλιμενισμός των σκαφών σε σχέση με ταλιμάνια που έχουμε. Ο κάθε κυβερνήτης διαλέγει το πλήρωμα του και διαχειρίζεται τον αγώνα και τις καιρικές συνθήκες με τον τρόπο του. Τα λιμάνια των σταθμών όμως, είναι πολύ σημαντικός παράγοντας μια και, όπως λέει φίλος μας, το κάθε “party” γίνεται με τις δικές μας περιουσίες. Σχεδόν ποτέ η σπάνια, δεν είχαμε σοβαρά προβλήματα με την ασφάλεια και τις παροχές στα διάφορα νησιά που έχουμε βρεθεί εδώ και πολλά χρόνια. Και στο επόμενο!
Γεώργιος Χριστόπουλος / Κυβερνήτης Phoinix GRE 1649
Για πρώτη φορά τρέξαμε μια τόσο μεγάλη διοργάνωση και για πρώτη φορά βγήκαμε στο Αιγαίο. Τώρα πια κάνοντας με ηρεμία τον απολογισμό και την αναδρομή του αγώνα μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι δικαίως κατέχει τον τίτλο του πιο απαιτητικού και
σκληρού αγώνα της Ελλάδος. Που δοκιμάζει σκάφη, εξοπλισμό αλλά και ανθρώπους. Με εξέπληξε ευχάριστα το γεγονός γιατί ως πρωτάρης σε αυτή τη διοργάνωση αντιμετωπίστηκα τόσο φιλικά από “κολοσσούς”, της διοργάνωσης εννοώ καπετάνιους
με 30+ συμμετοχές και φυσικά είμαι πανευτυχής που τους γνώρισα. Τα γραφικά νησάκια που επιλέχτηκαν για τη διοργάνωση νομίζω ότι άξιζαν πραγματικά με αποκορύφωμα την Αστυπάλαια φυσικά και οι δραστηριότητες του αγώνα στις ελεύθερες ημέρες και
το μήνυμα που προωθήθηκε. Και φυσικά τα ΜΜΕ που ήταν πάντα σε κάθε τερματισμό και σε συνεχή ενημέρωση του κοινού έδιναν το
στίγμα μιας πραγματικά μεγάλη διοργάνωσης. Αν με ρωτάτε τι θα ήθελα να αλλάξει θα απαντούσα ΤΙΠΟΤΑ άποψη μου πάντα!!!
Το Ράλλυ Αιγαίου πρέπει να παραμείνει ως ένας μαραθώνιος ιστιοπλοΐας και να μην θυσιάσει την απαιτητικότητα για χάρη των
συμμετοχών. Θα κλείσω με μία προτροπή προς τα ΜΜΕ περισσότερη προβολή σε υποδεέστερα σκάφη για να περνά το μήνυμα ότι
όλοι μπορούμε έναν τέτοιο αγώνα αρκεί να θελήσουμε πραγματικά να κουραστούμε και δεν χρειάζεται να έχουμε το τοπ σκάφος για
να συμμετέχουμε.
Το Ράλλυ του youtube…
Δεν αποτελεί πλέον είδηση, το γεγονός ότι ο ΠΟΙΑΘ εκτός από πρωτοπόρος όμιλος στην Ανοικτή Θάλασσα,
πρωτοπορεί, από τη δεκαετία του 1990, στις τηλεοπτικές ιστιοπλοϊκές παραγωγές. Θυμάμαι ακόμη, 20 και βάλε χρόνια μετά, κάπου στο μακρινό 1997 να μας έρχονται, αρχές Αυγούστου, στα δημοσιογραφικά γραφεία, κασέτες με υλικό από το Ράλλυ Αιγαίου.
Από τότε οι διοικούντες τον ΠΟΙΑΘ είχαν στο κάδρο τους ότι οι καλοί αγώνες στην ανοικτή θάλασσα πρέπει να συνδυάζονται με μια καλή τηλεοπτική παραγωγή προκειμένου να έχουν καλύτερη διείσδυση στο κοινό. Τα χρόνια πέρασαν και από τα μονοκάμερα, μέχρι τα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας, περάσαμε στις 2 κάμερες, στα πλάνα από ελικόπτερα, λήψεις οι οποίες πλέον γίνονται με drones, και αισίως φθάσαμε στις παραγωγές 15 καθημερινών εκπομπών με update και όχι ‘παγωμένη’ θεματολογία. Από το 2013 μάλιστα, όταν και η τηλεοπτική παραγωγή του Ράλλυ Αιγαίου, πέρασε στα κανάλια Novasports, κάθε χρόνο υπάρχει κάτι νέο προκειμένου να μπορεί ο τηλεθεατής να ενημερώνεται πολύπλευρα για το κορυφαίο ιστιοπλοϊκό ραντεβού στην ανοικτή θάλασσα. Οι 15λεπτες εκπομπές εμπλουτίστηκαν με θέματα που διαφημίζουν και προβάλλουν τα ελληνικά νησιά από τα οποία περνάει ο στόλος. Επίσης δύο μονόωρες εκπομπές πριν και μετά την ολοκλήρωση του Ράλλυ θυμίζουν στον τηλεθεατή όλα όσα περιμένει να δει αλλά και όλα όσα έγιναν στη διοργάνωση. Επειδή όμως η τεχνολογία προχωράει με γοργούς ρυθμούς η Nova και ο ΠΟΙΑΘ δεν θα μπορούσαν να κλείσουν τα μάτια στα social media που εδώ και μερικά χρόνια έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας. Έτσι από το 56ο Ράλλυ – 7ο συνεχόμενο που είδατε στα κανάλια Novasports – εκτός από την τηλεοπτική θέαση, οι φίλοι της ιστιοπλοΐας – και όχι μόνο – είχαν τη δυνατότητα να δουν ελεύθερα τις 12 συνολικά εκπομπές στο κανάλι της Nova στο youtube (οι εκπομπές είναι στη διάθεσή σας).
Το δημοσιογραφικό και το τεχνικό επιτελείο της Novasports Sailing Team με καθημερινές ανταποκρίσεις από την Αστυπάλαια και τη Μήλο έστειλε εικόνα και ρεπορτάζ σε όλα τα σπίτια ελεύθερα. Το εγχείρημα έγινε αποδεκτό με το 56ο Ράλλυ να μπορεί να χαρακτηριστεί, στη δική μας γλώσσα, το Ράλλυ του youtube… Και επειδή πίσω από κάθε τηλεοπτική ιστιοπλοϊκή προσπάθεια βρίσκεται πάντα η έμπειρη πλέον Novasports Sailing Team, αναφέρουμε μερικούς από τους βασικούς συντελεστές της φετινής παραγωγής. Τον γενικό συντονισμό στην τηλεοπτική λήψη είχε ο Βασίλης Πάζας με τους συνεργάτες του, Δημήτρη Τοκούρογλου και Νίκο Γλαβά. Στα μοντάζ των καναλιών Novasports ο Σωτήρης Κορδαλής πάταγε το play σε συνεργασία με τον δημοσιογράφο Νίκο Πήλιο που έβαλε τη δική του πινελιά. Σημα ντική η βοήθεια και του Δημήτρη Ιωαννίδη που έκοβε και έραβε στα νησιά το υλικό που οι ιστιοπλόοι κατέγραφαν με τις μικροκάμερες. Ένα μεγάλο ευχαριστώ για μια ακόμη χρονιά στον ΠΟΙΑΘ και στον πρόεδρό του κ. Ιωάννη Μαραγκουδάκη που εμπιστεύθηκε τη Novasports Sailing Team για την παραγωγή του 56ου Ράλλυ Αιγαίου όπως και όλους τους χορηγούς που τη στήριξαν και ιδιαίτερα τον κ. Δημήτρη Ζαρογιάννη της JOTUN που εκτός από υλική βοήθεια στη διοργάνωση, μας στηρίζει σε κάθε προσπάθειά μας. Για επίλογο προσωπικά θα ήθελα να ευχαριστήσω το alter ego μου εδώ και 25 χρόνια στη θάλασσα, Πάνο Δημητρακόπουλο και την εταιρεία του Paralos Events & Design που ήταν παντού. Τα καλύτερα έρχονται το 2020…
Οι παράλληλες ενέργειες κατά την διάρκεια του 56ου Ράλλυ Αιγαίου
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος στα πλαίσια του 56ου Ράλλυ Αιγαίου είχαν σχεδιαστεί τέσσερεις παράλληλες ενέργειες που σκοπό
είχαν να προσφέρουν στα πληρώματα, επιπλέον δραστηριότητες στα λιμάνια σταθμούς αλλά και τη δυνατότητα να συνεισφέρουν εθελοντικά στην προστασία του περιβάλλοντος.
Ζωγραφίζοντας το μπλουζάκι του 57ου Ράλλυ Αιγαίου
Η πρώτη ενέργεια που προέκυψε μετά από τις διεργασίες μεταξύ του χορηγού του αγώνα, της πολυεθνικής εταιρείας χρωμάτων
Jotun και της ομάδας Marketing του Ράλλυ Αιγαίου, ήταν η δυνατότητα που δόθηκε στα πληρώματα του αγώνα να ζωγραφίσουν και να χρωματίσουν το T-shirt του επόμενου (57ου ) Ράλλυ Αιγαίου. Έτσι στην Αστυπάλαια και στη βεράντα του πανέμορφου boutique hotel Chrysalis, που φιλοξένησε την α΄ φάση της ιδέας, δέκα αγωνιζόμενοι στο Ράλλυ Αιγαίου, από 8 σκάφη κάθισαν
αναπαυτικά και χρησιμοποιώντας τα υλικά που είχαν φτάσει στο νησί για να υποστηρίξουν την ενέργεια, ξεκίνησαν και ζωγράφισαν
ή καλύτερα άρχισαν να αποτυπώνουν αυτό που είχαν στο μυαλό τους, ότι θα μπορούσε να κοσμεί τις πλάτες των αγωνιζομένων στο
57ο Ράλλυ Αιγαίου. Όλοι οι συμμετέχοντες ολοκλήρωσαν τα προσχέδια τους και ήταν έτοιμοι για τη β’ φάση της ενέργειας, που
είχε σχεδιαστεί να γίνει, το ίδιο απόγευμα, στην πανέμορφη πλατεία με τους Μύλους στη χώρα της Αστυπάλαιας. Δυστυχώς η φάση
αυτή ακυρώθηκε αφού ο δυνατός άνεμος που επικρατούσε δεν επέτρεψε να στηθούν τα καβαλέτα με τα τελάρα, ώστε οι ιστιοπλόοι-ζωγράφοι με τα ακρυλικά πλέον χρώματα και τα πινέλα τους να δώσουν την οριστική μορφή που επιθυμούσαν στο σχέδιό τους. Αφού λοιπόν το πολύ δυνατό μελτέμι χάλασε τα σχέδια για την ολοκλήρωση της ενέργειας, χρησιμοποιήθηκαν τα προσχέδια των συμμετεχόντων, τα οποία και αναρτήθηκαν στα Social Media της διοργάνωσης όπου το κοινό ψήφισε γι’ αυτό που θα βλέπει του χρόνου στο επίσημο T-shirt, του αγώνα. Νικητής στον διαγωνισμό ζωγραφικής αναδείχτηκε ο Νίκος Περβανάς, πλήρωμα του σκάφους ΚΟΡΜΟΡΑΝΟΣ με τη ζωγραφιά που φαίνεται στη φωτογραφία.
Sup..άροντας στη ΜΗΛΟ
Η δεύτερη ενέργεια ήταν η διοργάνωση αγώνων Sup στη Μήλο, δεύτερο σταθμό του αγώνα και ειδικότερα στις εγκαταστάσεις
του Ν.Ο.Μήλου σε συνδυασμό με το beach Party που διοργανώθηκε από τον ΠΟΙΑΘ για τους αγωνιζόμενους. Οι ιστιοπλόοι έδειξαν
τις ικανότητές τους στο Sup, με σκάφη που είχαν έρθει στη Μήλο με την υποστήριξη της εταιρείας Forward και συνοδεύονταν από
δύο εξαιρετικούς πρωταθλητές του είδους, που έστησαν τόσο τη διαδρομή όσο και όλο το event. Σκληρές μονομαχίες από την εκκίνηση
έως τον τερματισμό κάθε διαδρομής, ανάμεσα στα πληρώματα που αγωνίστηκαν με πάθος σε όλη την προβλεπόμενη διαδικασία ώστε να αναδειχτεί το νικητήριο πλήρωμα. Το event ξεκίνησε με επιλογή τεσσάρων ατόμων ανά σκάφος, προπόνηση, τους προκριματικούς γύρους όπου όλοι αγωνίστηκαν με όλους, προημιτελικούς και φυσικά τους τελικούς, όπου το πλήρωμα του σκάφους Optimum 3 αντιμετώπισέ το πλήρωμα του Alter – Ego με το δεύτερο να κερδίζει και το κύπελλο! Όπως όλα έδειξαν οι αγώνες με Sup, ειδικά
δε με σκάφη τεσσάρων ατόμων θα καθιερωθούν για τους συμμετέχοντες και τα επόμενα χρόνια στο Ράλλυ Αιγαίου, αφού προσφέρουν δυνατές συγκινήσεις και δίνουν την ευκαιρία στα πληρώματα να ξεφύγουν από τις αμιγώς ιστιοπλοϊκές σκέψεις και δυσκολίες,
αλλά και να χαρούν στιγμές ευγενούς άμιλλας, γέλιου και έντονου συναγωνισμού.
Καθαρισμός Παραλιών “Να Σώσουμε Τις Θάλασσές Μας”
Η τρίτη ενέργεια που έτρεξε κατά τη διάρκεια του 56ου Ράλλυ Αιγαίου, είναι συνέχεια της περσινής καμπάνιας που ξεκίνησε ο
ΠΟΙΑΘ με τη συνεργασία της Helmepa και τον τίτλο “Να σώσουμε τις θαλασσές μας”. Οι ιστιοπλόοι που αγωνίστηκαν και φέτος
στο Ράλλυ Αιγαίου ξεκίνησαν τον πρώτο τους καθαρισμό από την Αστυπάλαια και συγκεκριμένα την παραλία Βρυσί, όπου μεταφέρθηκαν με τη βοήθεια του Δήμου Αστυπάλαιας. Εκεί μαζι με τα μέλη της ομάδας της Helmepa, καθώς και προσωπικό του πολεμικού συνοδείας (ΤΠΚ ΞΕΝΟΣ) έκαναν μία παραλία που στην κυριολεξία είχε χιλιάδες σκουπίδια κάθε λογής, να μοιάζει με παραλία βγαλμένη από όνειρο και έτοιμη να υποδεχτεί τους τουρίστες. Αλλά, όπως πάντα υπάρχει και μία ακόμα δύσκολη επόμενη φάση, ένα επόμενο πρόβλημα ειδικά με τη συγκομιδή σκουπιδιών στις παραλίες, όπως το ζήσαμε και πέρσι όταν καθαρίσαμε την παραλία του ναυαγίου στην Αμοργό. Τα σκουπίδια που είχαν μαζευτεί στις βιοδιασπώμενες σακούλες που είχε φέρει μαζί της η διοργάνωση (βλέπε ενέργεια τέσσερα) αλλά και άλλα ογκώδη σκουπίδια, έδειχναν έτοιμα να διασκορπιστούν ξανά στην πανέμορφη πλέον παραλία, αν δεν γινόταν άμεσα η απομάκρυνσή τους με τη βοήθεια ειδικού οχήματος του Δήμου Αστυπάλαιας, ο οποίος προσέτρεξε να ολοκληρώσει τον καθαρισμό και να μεταφέρει όλο όσα οι ιστιοπλόοι είχαν μαζέψει στην επίσημη χωματερή του νησιού. Κάνοντας ενέργειες όπως ο καθαρισμός παραλιών μαθαίνεις ότι δεν αρκεί να έχεις εθελοντές με πείσμα και όρεξη να μαζέψουν τα οποιαδήποτε σκουπίδια, αλλά χρειάζεσαι και την υποστήριξη της τοπικής δημοτικής αρχής που σε δύσκολες και απόκρημνες παραλίες πρέπει να βρει τον τρόπο, τους υπαλλήλους και τα κατάλληλα οχήματα ώστε να υποστηρίξει την ενέργειά σου για να γίνει ο καθαρισμός ουσιαστικός και όχι για επικοινωνιακούς λόγους.
Η ενέργεια συνεχίστηκε και στον επόμενο σταθμό τη Μήλο, όπου τα πληρώματα καθάρισαν την παραλία μπροστά στον Ν.Ο.Μήλου
αλλά και αυτήν που προεκτείνεται μετά τον Όμιλο, όπου κυρίως υπήρχαν οικιακά απορρίμματα από τους κολυμβητές, αλλά και εκατοντάδες μικροπλαστικά που δημιουργούνται όταν πλέον τα απορρίμματα έχουν παραμείνει πολύ καιρό κάτω από τον δυνατό ήλιο και αρχίζουν να σπάνε σε χιλιάδες μικρότερα. Συνδυαστικά με τις δύο παραπάνω ενέργειες όλα τα σκάφη χρησιμοποίησαν για τα απορρίμματά τους, τις βιοδιασπώμενες σακούλες που είχε μοιράσει η διοργάνωση. Στις σακούλες αυτές συνέλεξαν τα ανακυκλώσιμα
υλικά που είχαν μαζί τους στα σκάφη, όπως τα μπουκάλια νερού από pet του υποστηρικτή του αγώνα AVRA, αφού πρώτα είχαν διαχωρίσει σε ξεχωριστή σακούλα τα καπάκια. Επίσης συνέλεξαν και τα αλουμινένια άδεια κουτιά Coca-Cola, που πρόσφερε η διοργάνωση στα πλαίσια της συνεργασίας της με την 3Ε.
Βιοδιασπώμενα & Λιπασπατοποιήσιμα είδη εστίασης
Μία ακόμα ιστορική πρωτιά έγραψε η διοργάνωση του Ράλλυ Αιγαίου, που στο πέρασμα των χρόνων βρίσκει πάντα κάτι για να πρωτοπορεί. Έτσι και φέτος στα πλαίσια της τρίτης ενέργειας “Να σώσουμε τις θαλασσές μας”, ο ΠΟΙΑΘ προμηθεύτηκε από εξειδικευμένη εταιρεία μία πλήρη σειρά βιοδιασπώμενων & λιπασπατοποιήσιμων προϊόντων εστίασης που χρησιμοποιήθηκαν σε όλες τις εκδηλώσεις της διοργάνωσης. Ο στόχος ήταν να περάσει στα πληρώματα το μήνυμα της χρήσης φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων. Αρχικά και ξεκινώντας από τη Συνέντευξη Τύπου χρησιμοποιήθηκαν τα βιοδιασπώμενα προϊόντα, ενώ στη συνέχεια όταν ξεκίνησε το 56ο Ράλλυ Αιγαίου μοιράστηκαν σε όλα τα σκάφη οι βιοδιασπώμενες σακούλες απορριμμάτων. Στη συνέχεια στα νησιά σταθμούς και στις ενέργειες ( Barbeque – Απονομές ) που πραγματοποιήθηκαν εκεί χρησιμοποιήθηκαν τα προϊόντα μίας χρήσης, όπως τα καλαμάκια για τα αναψυκτικά, τα ποτήρια νερού και αναψυκτικών και τριών ειδών πιάτα για τα Barbeque που διοργάνωσε ο ΠΟΙΑΘ. Τέλος δε και στο πάρτι της διοργάνωσης σε Bar στη Μήλο, τα ποτά σερβίρονταν στα ειδικά ποτήρια με τα ανάλογα καλαμάκια, κάνοντας το μήνυμα προς όλους εξαιρετικά δυνατό. Το Ράλλυ Αιγαίου φέτος πέρασε στην ιστορία ως η πρώτη διοργάνωση όπου ο διοργανωτής όμιλος ( ΠΟΙΑΘ ) συνειδητά επένδυσε στην προστασία του περιβάλλοντος στον τομέα εστίασης και άφησε στα νησιά όπου πέρασε ( Αστυπάλαια & Μήλο ) μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα.
Διανομή Προϊόντων Υποστηρικτών
Δυο προϊόντα ξεχώρισαν φέτος κατά την διάρκεια του 56ου Ράλλυ Αιγαίου ανάμεσα στους τέσσερεις υποστηρικτές της διοργάνωσης και αυτό διότι τα προϊόντα τους ήταν άμεσα χρήσιμα για τα πληρώματα. Το πρώτο προϊόν ήταν τα αντηλιακά καλλυντικά της εταιρείας KORRES που διανεμήθηκαν δωρεάν στα πληρώματα και καθ’ όλη την διάρκεια του Ράλλυ Αιγαίου τα προστάτευαν από την ηλιακή ακτινοβολία και φρόντιζαν την επιδερμίδα τους. Το δεύτερο προϊόν ηταν το νερό ΑVRΑ από την εταιρεία 3E που μοιράστηκε
μαζί με προϊόντα Coca-Cola και στους τρείς σταθμούς του αγώνα, ξεδιψώντας τα πληρώματα αλλά και βγάζοντάς τα από τον κόπο να προμηθεύονται και να μεταφέρουν στα σκάφη νερό, κάτι απόλυτα απαραίτητο, σ ένα τόσο απαιτητικό αγώνα όπως το Ράλλυ Αιγαίου. Να αναφέρουμε ότι χορηγός του αγώνα για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά ήταν η πολυεθνική εταιρεία χρωμάτων JOTUN, ενώ υποστηρικτές οι εταιρείες, D. KORONAKIS S.A. ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές σχοινιών και αλυσίδων για την ναυτιλία, η εταιρεία τεχνικής υποστήριξης σε ποντοπόρα πλοία TECHNAVA S.A, η εταιρεία φυσικών καλλυντικών KORRES .S.A. καθώς και το Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΑΥΡΑ, που έχει σημαντικές και ξεχωριστές διεθνείς διακρίσεις. Υποστηρικτής τεχνολογίας ήταν η εταιρεία G4S, ενώ χορηγοί επικοινωνίας η εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ καθώς και η αθλητική εφημερίδα SPORTIME. Τηλεοπτικός μεταδότης με καθημερινές 10΄ εκπομπές η NOVA και χορηγός Digital Media η αθλητική ιστοσελίδα WE LOVE SPORTS. Όλες οι ενέργειες για την προστασία του περιβάλλοντος τόσο στην Αστυπάλαια όσο και στην Μήλο έγιναν σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Προστασία.